Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đang đề nghị xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật các Tổ chức tín dụng nhằm luật hóa một số nội dung của Nghị quyết số 42/2017/QH14 của Quốc hội về thí điểm xử lý nợ xấu và tài sản bảo đảm. Sau 6 năm thực hiện, thực tiễn đã chứng minh những hiệu quả tích cực của nghị quyết này khi giúp các TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài và các tổ chức mua bán, xử lý nợ rút ngắn thời gian xử lý nợ xấu và tài sản bảo đảm, góp phần khơi thông nguồn vốn tín dụng trong nền kinh tế.
NHNN đề xuất luật hóa một số nội dung liên quan tới việc xử lý nợ xấu tại các Tổ chức tín dụng (Ảnh TL)
Trong cuộc họp Thường trực Chính phủ vào ngày 11/02/2025, Thủ tướng đã đề nghị tận dụng đòn bẩy ngân hàng để phát huy tiềm năng khác biệt, tạo động lực cho ngành ngân hàng tăng tốc bứt phá trong năm 2025 và thời gian tới, nhằm thúc đẩy tăng trưởng, kiểm soát lạm phát, giữ vững ổn định vĩ mô và bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế. Đồng thời, Thủ tướng giao NHNN khẩn trương xây dựng hồ sơ, trình Quốc hội trong kỳ họp tháng 5 tới để luật hóa các nội dung của Nghị quyết số 42/2017/QH14.
Việc luật hóa nghị quyết này nhằm tạo ra một khuôn khổ pháp lý đồng bộ cho việc xử lý nợ xấu và tài sản bảo đảm, giúp giải quyết các vướng mắc hiện hữu đang cản trở các TCTD và tổ chức mua bán, xử lý nợ thực hiện quyền hợp pháp của mình. Điều này cũng góp phần cải thiện khả năng xoay vòng vốn và tiếp cận tín dụng với chi phí hợp lý cho người dân và doanh nghiệp. Nhà nước cũng nhấn mạnh cần xây dựng các chính sách cân bằng giữa quyền lợi của các tổ chức tín dụng, tổ chức mua bán, xử lý nợ với quyền lợi hợp pháp của bên bảo đảm, tránh tạo ra sự bất đối xứng giữa bên cho vay và bên đi vay.
Cụ thể, NHNN đề xuất luật hóa ba chính sách liên quan đến xử lý tài sản bảo đảm (TSBĐ) theo Nghị quyết số 42/2017/QH14. Chính sách đầu tiên là luật hóa quy định về quyền thu giữ tài sản bảo đảm nhằm giải quyết vướng mắc trong quá trình xử lý nợ xấu và đảm bảo sự cân bằng giữa quyền của chủ nợ và bên bảo đảm, từ đó đẩy nhanh tốc độ xử lý và giảm chi phí tín dụng. Chính sách thứ hai tập trung vào việc luật hóa quy định về kê biên TSBĐ của bên phải thi hành án, nhằm khắc phục khó khăn cho các TCTD trong việc bảo đảm quyền lợi hợp pháp của mình trong khi vẫn thực thi đúng các bản án, quyết định của cơ quan có thẩm quyền. Chính sách thứ ba là luật hóa quy định về hoàn trả TSBĐ khi được sử dụng làm vật chứng trong vụ án hình sự, đồng thời bổ sung quy định về hoàn trả tài sản bị tịch thu trong trường hợp vi phạm hành chính, nhằm bảo vệ quyền lợi của các TCTD trong quá trình xử lý nợ xấu.
Những bước đi này được kỳ vọng sẽ tạo ra một môi trường pháp lý minh bạch, giúp các tổ chức tín dụng và các bên liên quan thực hiện quyền lợi hợp pháp một cách hiệu quả, góp phần tăng cường khả năng xoay vòng vốn và ổn định nền kinh tế trong bối cảnh thị trường tín dụng đang gặp nhiều thách thức.
