Sau khi doanh nhân Phạm Đình Đoàn bán cổ phần cho doanh nghiệp nước ngoài, Phú Thái Group kinh doanh thế nào?
Năm 1993, doanh nhân Phạm Đình Đoàn đã thành lập Công ty TNHH Phú Thái, tiền thân của Công ty CP Tập đoàn Phú Thái (Phú Thái Group), hoạt động trong lĩnh vực thương mại, kinh doanh và phân phối các sản phẩm hàng tiêu dùng. Tại thời điểm đó, Phú Thái là cái tên khá nổi tiếng, ông Đoàn được coi là thế hệ khởi nghiệp thành công đầu tiên tại Việt Nam và là một trong những người đặt nền móng cho mô hình bán lẻ hiện đại Việt Nam.
Doanh nhân Phạm Đình Đoàn - Chủ tịch Phú Thái Holdings
Tuy nhiên, đến năm 2022, ngay tại thời điểm Việt Nam được đánh giá là thị trường giàu tiềm năng và Phú Thái là một trong những nhà phân phối hàng đầu thì doanh nhân Phạm Đình Đoàn lại gây bất ngờ với việc quyết định bán 65% cổ phần của Phú Thái Group cho Berli Jucker (BJC) - một tập đoàn phân phối, bán lẻ Thái Lan.
Ngay sau khi về tay người Thái, quy mô của Phú Thái Group trong giai đoạn 2019-2021 liên tục bị thu hẹp. Tổng tài sản của tập đoàn này tại thời điểm cuối năm 2021 chỉ còn 673 tỷ đồng, giảm 28% so với thời điểm cuối năm 2019. Sự sụt giảm chủ yếu do nợ phải trả liên tục giảm qua từng năm, còn hơn 450 tỷ đồng vào cuối năm 2021, vẫn gấp đôi vốn chủ sở hữu.
Quy mô thu hẹp, doanh thu của Phú Thái Group cũng liên tục sụt giảm. Năm 2021, tập đoàn này đạt doanh thu 487 tỷ đồng, giảm gần 9% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, đáng chú ý là lợi nhuận của doanh nghiệp này lại bất ngờ tăng lên 3,5 tỷ đồng từ mức lỗ 6,8 tỷ đồng trong năm 2020 trước đó.
Một hệ sinh thái mới đồ sộ, trải rộng toàn quốc trên các lĩnh vực khác nhau
Sau khi chia tay Phú Thái Group, ông Đoàn đã gây dựng một hệ sinh thái mới trải rộng toàn quốc trên các lĩnh vực khác nhau từ phân phối hàng tiêu dùng nhanh, máy và động cơ công nghiệp, xe ôtô, thời trang, sản xuất và kinh doanh thuốc thú y, phát triển các dự án bất động sản, công ty công nghệ và start-up, phong cách sống, giáo dục…
Hạt nhân của hệ sinh thái trên Công ty TNHH Phú Thái Holdings. Pháp nhân này được thành lập năm 2009, đóng trụ sở tại phố Thái Thịnh, phường Láng Hạ, quận Đống Đa, Hà Nội. Ông Phạm Đình Đoàn giữ vai trò là Chủ tịch HĐTV kiêm người đại diện theo pháp luật. Dấu ấn của ông Đoàn tại Phú Thái Holdings trở nên rõ ràng hơn từ năm 2015.
Thời điểm đó, Phú Thái Holdings có vốn điều lệ 703 tỷ đồng, trong đó Công ty TNHH Đoàn kết Việt Nam (Đoàn kết Việt Nam) góp hơn 693 tỷ đồng, tương đương 98,58% vốn điều lệ. Ông Đoàn khi đó nắm 91,92% vốn điều lệ của Đoàn kết Việt Nam, tương ứng gián tiếp sở hữu 90,6% cổ phần tại Phú Thái Holdings.
Bên cạnh Phú Thái Holdings, hệ sinh thái trong tay ông Phạm Đình Đoàn còn một cái tên đáng chú ý khác là Công ty TNHH Công nghiệp Phú Thái (Phú Thái CAT) - đại lý chính thức duy nhất của Caterpillar tại Việt Nam. Caterpillar là tập đoàn sản xuất máy công trình và khai mỏ, máy phát điện, động cơ diesel, động cơ máy thủy và xe nâng hàng… lớn nhất thế giới.
Ngoài Phú Thái Holdings, Phú Thái CAT, hệ sinh thái của đại gia Phạm Đình Đoàn còn một số thành viên khác như CTCP Đầu tư Phú Thái (Phú Thái Investment), CTCP Nông nghiệp Phú Thái (Phú Thái Agrico), CTCP Thời trang Kowil Việt Nam, CTCP Chăm sóc sức khỏe và sắc đẹp Phú Thái (Phú Thái HBC)….
Phú Thái Holdings có quy mô nghìn tỷ nhưng nguồn thu bấp bênh
Những năm gần đây, quy mô tài sản của Phú Thái Holdings trồi sụt thất thường. Trong giai đoạn 2016 - 2020, tổng tài sản của tập đoàn này giảm từ 1.150 tỷ đồng cuối năm 2016 xuống còn 960 tỷ đồng vào cuối năm 2020. Sự sụt giảm chủ yếu đến từ các khoản nợ phải trả giảm từ 359 tỷ xuống còn 106 tỷ đồng trong cùng giai đoạn này. Ngược lại, vốn chủ sở hữu lại tăng từ 791 tỷ cuối năm 2016 lên 854 tỷ đồng vào cuối năm 2020, chủ yếu nhờ các khoản lợi nhuận giữ lại.
Quy mô tài sản của Phú Thái Holdings được mở rộng trở lại từ năm 2021 sau khi tập đoàn này thực hiện tăng vốn, vốn chủ sở hữu tăng mạnh lên 1.276 tỷ đồng. Nợ phải trả cũng tăng gấp đối lên 200 tỷ qua đó đẩy tổng tài sản vào cuối năm 2021 lên đến 1.476 tỷ đồng. Sang năm 2022, tổng tài sản của tập đoàn này tiếp tục tăng lên trên 1.500 tỷ chủ yếu do tăng nợ phải trả trong khi vốn chủ sở hữu lại giảm do kinh doanh thua lỗ.
Năm 2022, Phú Thái Holdings lỗ ròng đến gần 45 tỷ đồng, mức tệ nhất trong vòng nhiều năm trở lại đây. Thực tế, lợi nhuận của tập đoàn này giai đoạn 2018 - 2020 đã liên tục giảm mạnh và rơi xuống mức chưa đến 1 tỷ đồng năm 2020. Con số này tăng mạnh vào năm 2021 nhưng đã nhanh chóng bị thổi bay khoản lãi của 2 năm trước đó.
Điều đáng nói, doanh thu của Phú Thái Holdings trong nhiều năm chỉ mang tính tượng trưng quanh mức 1 tỷ đồng. Năm 2022, con số này thậm chí còn rơi xuống chỉ còn khoảng 400 triệu đồng. Cứu cánh với tập đoàn này những năm gần đây chủ yếu doanh thu tài chính. Tuy nhiên, đến năm 2022 nguồn thu này đã không còn đủ để bù đắp các chi phí.
